Voorzitter,

Lokaal Belang heeft onlangs bij de voorjaarsnota al aangegeven: stilstand leidt tot achteruitgang.

Ondanks de bijzondere en onzekere periode waarin we op dit moment verkeren – door de hele corona crisis – zijn we verheugd te lezen dat het college de lijn heeft gekozen om te investeren in plaats van te bezuinigen.

De gemeente heeft veel zaken in gang gezet, staat bij de regio gemeenten GOED op de kaart en vervult provinciaal een voorbeeldfunctie. Door daadkracht en lef te tonen, visie te ontwikkelen en vanuit vertrouwen de dingen te doen, staat de gemeente waar we nu staan. Met recht is Lokaal Belang trots op de begroting die vanavond voorligt.

Alvorens nader op de begroting in te gaan willen we de ambtelijke organisatie grote complimenten maken. Er is keihard gewerkt en dat heeft geresulteerd in mooie resultaten. Ondanks de impact wat het werken op afstand (lees thuiswerken) met zich mee brengt. Dank hiervoor!

Sluitende begroting

De kranten en vakliteratuur staan er vol van: ‘de financiële situatie van gemeenten wordt onhoudbaar’. Gemeenten zijn genoodzaakt om het voorzieningenaanbod te verschralen, OZB aanzienlijk te verhogen, steeds meer te bezuinigen op de buitenruimte en ga zo maar door.

Daarom zijn wij als Lokaal Belang ook zo trots op de begroting die voorligt: een structureel sluitende begroting, waarbij gekozen wordt voor investeren.

Daarom waren we als Lokaal Belang zeer verbaasd toen we de reacties van de VVD en D’66 in de Oude IJsselstreek Vizier lazen over geen dekkende begroting en sluitend maken met een greep uit de reserves. Wij vermoeden dat deze fracties het verschil niet kennen tussen structurele en incidentele middelen.

Een veelgemaakte fout, maar dat maakt het wel lastig  om een begroting te kunnen doorgronden. Bij deze het aanbod om jullie hierin een keer bij te praten.

Voorzitter,

mede doordat we in het Sociaal Domein zijn doorgegaan met de uitvoering van de visie in het Sociaal Domein ligt er een structureel sluitende begroting. Daarbij weten we natuurlijk nog niet wat Corona met de financiën zal doen.

Conform de motie versnellingsimpuls – welke is aangenomen begin juli bij de voorjaarsnota – is het voorstel van het college om de komende 4 jaar € 4 miljoen te investeren uit onze Algemene Reserve voor onder andere uitvoering visie op landschap, versterken toerisme en een vitaal platteland. Hiermee voert het college de wens (van de meerderheid) van de raad uit, waarmee we blijven investeren om zo goed als mogelijk uit deze crisis te komen. Lokaal Belang is van mening dat deze investeringen op een verantwoorde manier worden uitgevoerd en op termijn bijdragen aan de leefbaarheid voor al onze inwoners.

Waarom wijziging van onze begrotingsdoctrine?

Bij de fracties van de VVD, PvdA en D’66 was het gelukkig ook al opgevallen, er wordt voorgesteld de begrotingsdoctrine te wijzigen.

Het coalitieprogramma “Met lef samen bouwen aan onze toekomst” is in mei 2018 vastgesteld.

Hierin is de ambitie uitgesproken om onze schuldenlast af te bouwen tot € 110 mln. en ons eigen vermogen op te bouwen tot € 29 mln. Nu – ruim 2,5 jaar later –  ziet de wereld er geheel anders uit. Als we in deze lastige tijd iets willen bereiken, moeten we investeren. Dit kan de huidige problemen oplossen of verminderen. In tijden dat het beter gaat, mag je dit van de maatschappij verwachten (anticyclisch begroten).

En ja, Lokaal Belang kan helaas nog steeds niet in een glazen bol kijken en we hadden deze corona crisis uiteraard niet voorzien ten tijde van het opstellen van het coalitieprogramma. Dit betekent opnieuw keuzes maken en eventueel heroverwegen. Belangrijk hierbij is dat we de (noodzakelijke) veranderingen uit kunnen leggen en dat kunnen we ook. We zouden star aan onze afspraken uit het coalitieprogramma kunnen vasthouden, maar dat zou uiteindelijk niets opleveren.

Sterker nog: investeren we niet, dan zijn de gevolgen van deze coronacrisis over een paar jaar nog voelbaar in Oude IJsselstreek en dat zal de € 4 miljoen die we nu investeren ruim overstijgen.

Dus Lokaal Belang vindt dan ook dat we moeten inspelen op de ontwikkelingen in onze maatschappij, de maatschappij vraagt er ook om! Daarom ook het voorstel om de begrotingsdoctrine te wijzigen. Wij kunnen gelukkig deze wijziging doorvoeren, want we zijn in de positie dat we er als gemeente financieel goed op staan.

Woonlasten

Veel gemeenten zien zich genoodzaakt om de onroerendezaakbelasting extra te verhogen. In Oude IJsselstreek heeft dit college gelukkig de woonlasten (bestaande uit onroerend zaakbelasting, afvalstoffenheffing en rioolheffing) weten te beperken tot een gemiddelde stijging van 2,78%.

Voor Lokaal Belang een acceptabele stijging welke past in onze opvatting de woonlasten voor onze inwoners zo laag mogelijk te houden. De maximale jaarlijkse stijging is 3% – conform ons coalitieprogramma – en daar blijven we onder in deze tijd van coronacrisis. En eigenlijk nog belangrijker: hiermee houden we ons voorzieningenniveau in alle kernen op peil. Daarnaast is het goed om te lezen is dat we met onze woonlasten onder het landelijk gemiddelde blijven. Dat is een mooie graadmeter.

Tot slot geeft de VVD fractie aan kritisch te zullen kijken naar de verhoging van de woonlasten. Hieruit concludeert Lokaal Belang dat de VVD fractie liever snijdt in het voorzieningenniveau van de kernen, want het geld moet ergens vandaan komen!

Wij willen het gebied waar we leven, wonen, werken, recreëren, studeren, spelen, bouwen etc. aantrekkelijk houden. Als daar een beperkte woonlastenstijging tegenover staat, is dit zeer zeker uitlegbaar.

In de begroting 2021 wordt de koers bepaald voor het jaar 2021 en verdere jaren. Verantwoord omgaan met samenlevingsgeld en daarmee ook zoveel mogelijk de goede dingen doen met dit geld is het uitgangspunt van Lokaal Belang.

Voor Lokaal Belang blijft het coalitieprogramma de leidraad vormen voor de komende jaren. Zonder uitputtend te zijn, zullen we enkele speerpunten met u delen.

Programma 1. Gemeente waar het goed wonen is

Verduurzamen

In de begroting wordt ingezet op het behalen van de klimaatdoelstellingen ten aanzien van CO2 reductie. Een heel goede zaak. Het project “tegel eruit, bomen erin” loopt. In Varsseveld hebben liefst 422 huishoudens een boom besteld. Complimenten en dit is pas het begin.

Maar er zijn naast bomen ook andere manieren om CO2 weg te halen uit de lucht. We kunnen CO2 opslaan in landbouwgrond door het organische stof gehalte van die grond te verhogen. Een heel mooi voorbeeld is het project “Koolstofboeren” in Zeeland. Bedrijven die CO2 uitstoten kopen hun uitstoot af door boeren financieel te compenseren om het organische stof gehalte van hun grond te verhogen. Het mes snijdt dus aan 2 kanten: verlagen CO2 gehalte in de lucht en verbeteren / verduurzamen landbouwgrond. Voor Lokaal Belang een mooi initiatief, voor het college ook?

Ten aanzien van de €40.000 voor een accountmanager agrarisch het volgende: Lokaal Belang kan zich goed voorstellen dat er een agrarisch aanspreekpersoon met kennis van zaken komt binnen de gemeente. Agrariërs kunnen er met vragen terecht en  de gemeente krijgt een beter idee wat er in agrarische wereld speelt. We willen toch met zijn allen een Vitaal Platteland!?!

Lokaal Belang heeft vernomen dat er een regionale regiegroep is, die op dit moment kijkt naar wat de gevolgen zijn voor de landbouw van het nieuwe stikstof en ammoniak beleid van minister Schouten. Onze vraag: klopt het dat er een regiegroep is en aan welke thematafel wordt dit behandeld?

Het vitale Platteland stopt niet bij de gemeentegrens. Lokaal Belang pleit voor meer samenwerking op dit punt in de regio. Bundel de kennis en vooral de regionale middelen voor een vitaler platteland. En doe vooral geen dingen dubbel.

 

(ver)Bouwen

Om op het woningtekort in de Oude IJsselstreek in te lopen is het noodzakelijk om een aanzienlijke verhoging en versnelling van de jaarproductie van woningen te realiseren.

Lokaal Belang wil dat er een tweesporenbeleid uitgezet wordt, enerzijds gericht op inbreiding waar dat kan en anderzijds gericht op uitbreiding waar dat wenselijk is.

Samen met de PvdA en het CDA dienen wij hiervoor een motie in.

We willen graag voor alle grote kernen uitleglocaties ontwikkelen, te beginnen bij Varsseveld en in het gebied langs de Oude IJssel. Om de woningbouw voor huurders,  starters, ouderen en gezinnen vlot te trekken zal Lokaal Belang pleiten dat de gemeente zelf het bouwinitiatief als aanjager ter hand neemt. Zeker met de ontwikkelingen rond het Varssevelds Industriepark is het essentieel de woningbouw in onze gemeente flink omhoog te krijgen. We moeten ervoor zorgen dat het gebrek aan woningen voor de toekomstige medewerkers van het industriepark geen ‘bottle neck’ wordt voor de bedrijven die zich daar willen vestigen.

Daarnaast is het ook van belang om jongeren die in onze gemeente willen blijven wonen, of terug willen komen na hun studie, een betaalbare woning te bieden. Door de bouw van starterswoningen voorzien we in deze vraag. Ook is het wenselijk om de jongeren te betrekken met betrekking tot hun woonwensen. Inventariseer hoe de jongeren willen wonen. Tiny Houses, kleine woningen, mogelijk kunnen ze via een CPO hun droom verwezenlijken.

Door de bouw van seniorenwoningen kunnen we ervoor zorgen dat ouderen die daar de behoefte aan hebben, door kunnen schuiven. Dit zorgt ervoor dat de eengezinswoningen vrij komen voor doorschuivers.

De woonwensen onderzoeken zijn de aanjagers voor woningbouw in de kleine kernen. In een aantal kleine kernen zijn de belangenverenigingen hier al voortvarend mee aan de slag. Met een goede ondersteuning vanuit de gemeentelijke organisatie moet hier vaart gemaakt worden.

Programma 2: Een leefbare gemeente

Lokaal Belang is blij met de stap om de participatie wet zelf uit te gaan voeren. Met als voorwaarde dit te doen binnen de middelen die beschikbaar zijn in de voorliggende begroting.

Cliëntbenadering, vertrouwen, integraal werken, maatwerk, iedereen kan meedoen, gelijkwaardigheid, wederkerigheid zijn hier veel gebruikte belangrijke termen die we ook in praktijk gebracht willen zien worden.

Ieder mens is van waarde, elk kind, elke jongere, elke volwassene, elke oudere. Ieder mens heeft zijn kwaliteiten.

Mensen zijn geen probleem dat moet worden opgelost. Wij geloven in de kracht van onze inwoners. De meeste inwoners kunnen zelfstandig of soms met hulp hun eigen oplossingen vinden. Wij hebben er alle vertrouwen in dat we onze inwoners laten merken dat iedereen van waarde is, meedoet en een bijdrage levert aan de maatschappij.

In Oude IJsselstreek werken we volgens de bedoeling

Lokaal Belang is blij met de keuze om in te zetten op de brede welvaart, waarbij we integraal werken met vertrouwen als basis, we aandacht hebben voor onze inwoners en we streven naar een zo inclusief mogelijke maatschappij. We doen wat nodig is en we werken vanuit de bedoeling

Afgelopen jaar is onze gemeente gestart met de Kwaliteitsslag, een nieuwe manier van benaderen en integraal werken, waardoor alle onderdelen van ons Sociaal Domein bij elkaar komen en elkaar versterken. Door dezelfde visie te hanteren is er een mooie samenhang tussen WMO, Jeugdzorg en Participatiewet. Niet kijken naar alleen de individuele inwoner maar de hele huishouding en daardoor andere problemen die er spelen tegelijkertijd in de kern aan te pakken. Op deze manier blijft de hulpverlening voor onze inwoners zo overzichtelijk mogelijk.

Neem nou Buurtzorg Jong die sinds begin dit jaar de jeugdzorg op zich neemt in onze gemeente. We horen hier positieve geluiden over. Zoals we tot dusver kunnen beoordelen zijn onze inwoners tevreden over hun werkwijze en manier van benaderen. Er zijn mooie verbindingen gelegd in de samenwerking met andere betrokkenen rondom de jeugdzorg.

Daarnaast is de bestuursopdracht voor de WMO volop in ontwikkeling. Lokaal Belang heeft hier het volste vertrouwen in. Door het betrekken en samenwerken met de zorgprofessional zoals de wijkverpleegkundige die achter de voordeur komt bij onze inwoners en waar de inwoner een (vaak langdurige) relatie en vertrouwensband mee heeft, kan er meer maatwerk geboden worden. Onze inwoners krijgen zo dadelijk zoveel mogelijk te maken met 1 aanspreekpunt.

Lokaal Belang volgt met belangstelling hoe de financiering achter de schermen, gelden vanuit de WMO, WLZ en ZVW tot stand gaat komen. Als gemeente zetten we mogelijk stappen die uniek zijn in Nederland…over LEF gesproken.

In Oude IJsselstreek is iedereen Positief Gezond

Lokaal Belang heeft al vaker het belang van preventie genoemd. Zeker in deze uitzonderlijke tijden krijgt dit een extra dimensie. Onze inwoners stimuleren naar een betere levensstijl, meer bewegen, gezonde voeding, zal een nog belangrijker item worden, waar we echt in zullen moeten investeren. Het is ook een tijd van leermomenten… wat gaat goed en waar moeten we aan werken… dan komen we vanzelf op preventie uit…

We zien in Corona tijd het sociaal isolement, van met name onze kwetsbare inwoners, toenemen. Veel inwoners zijn eenzaam en hebben weinig contacten. Hier moet zeker aandacht voor zijn.

Het toewerken naar een dementie vriendelijke gemeente is een mooi doel. De laatste jaren zijn hier al veel initiatieven voor ontwikkeld maar we zijn er nog niet. Wel rijst bij ons de vraag of regievoering, waar de gemeente voor de inwoners op inspeelt, uberhaupt haalbaar is voor deze groep. We zien dat het netwerk vaak klein is en steeds vaker afwezig of op verre afstand. De groep verdwijnt vaak onder de radar. We moeten een goede samenwerking bevorderen met zorgverleners in de eerste lijn, mantelzorg, maar daarnaast zorgen dat er meer verbinding komt in de wijken. Weer meer aandacht voor elkaar en een oogje op elkaar houden.

Programma 3: De werkende gemeente

Vitale en toekomstgerichte bedrijventerreinen

Dankzij de economische opleving is de vraag naar bedrijfsterreinen afgelopen jaren enorm gestegen, met de daarbij behorende werkgelegenheid. Met name in Varsseveld is een boven proportionele stijging geconstateerd. Wij zijn daarom verheugd dat Hofskamp Oost III ontwikkeld gaat worden en de pakkende naam HET VIP heeft gekregen (het Varsseveld Industrie Park). Andere industrieterreinen worden gerevitaliseerd om ze aantrekkelijker te maken. Een mooie kans om de werkgelegenheid in onze gemeente een flinke boost te geven, hetgeen weer bijdraagt aan de Brede Welvaart.

Uitvoeringsprogramma toerisme en recreatie

Een andere bron van bedrijvigheid en werkgelegenheid is recreatie en toerisme. Daarin zien we nog veel mogelijkheden tot groei. De beleidsnotitie Recreatie & Toerisme bevat mooie plannen en ideeën voor de hele gemeente. Deze worden echter door de Covid19 en de maatregelen ‘on-hold’ gezet en veel ondernemers ondervinden behoorlijke  economische schade. Om deze sector, maar ook bijv. de horeca, zeker nu niet in de kou te laten staan, vinden wij het goed te lezen dat er meer financiële ruimte is en nog wordt vrijgemaakt. De injectie in deze sector zal daarnaast een aanzuigende werking hebben voor investeerders van buitenaf.

Voorzitter, tot slot:

De inwoners van onze gemeente Oude IJsselstreek voelen zich sterk verbonden met hun gemeenschap. Wij zijn trots op het gebied waar we leven, wonen en werken. Daar is ook alle reden voor. In de Oude IJsselstreek gebeurt veel moois en er is nog heel veel meer mogelijk. We willen voor 2021 en verdere jaren ‘Doorpakken!’, want stilstand is achteruitgang. Dat willen we niet, want raad, college en ambtelijke organisatie staan achter de ingeslagen visie en daarmee zijn wij met zijn allen op de goede weg!